Çocuk ve Genç İşçilerin Çalışabileceği İşler Nelerdir ?

Çocuk ve genç işçilerin çalışabileceği işler 4857 Sayılı Kanun ve ilgili çocuk ve genç işçi yönetmeliğine göre belirlenmektedir. Kanun ve ilgili yönetmeliklere göre çocuk ve genç işçilerin çalışabilecekleri işler ve çalışma süreleri belirlenmiştir ve sınırlanmıştır. Bu yazımızda çocuk ve genç işçi tanımının ne olduğu, bu işçilerin hangi sürelerle ve hangi işlerde çalıştırılabilecekleri hakkında detaylı bilgi verilecektir.

Çocuk işçi tanımı nedir ?

4857 Sayılı kanuna göre çocuk işçi 14 yaşını tamamlamış ancak 15 yaşını tamamlamamış ve aynı zamanda zorunlu ilköğretimini tamamlamış kişiler olarak tanımlanmaktadır. Bu tanıma göre çocuk işçi kriterinin sağlanabilmesi için;

Çocuğun zorunlu ilköğretim eğitimini tamamlamış olması,
14 yaşını tamamlamış ancak 15 yaşını tamamlamamış olması gerekmektedir.

Genç işçi tanımı nedir ?

15 yaşını tamamlamış ancak 18 yaşını henüz tamamlamayan işçiler 4857 Sayılı Kanuna göre genç işçi olarak tanımlanmaktadır. Bu genç çalışan tanımına göre genç işçiler 16,17 ve 18 yaşın içindeki işçilerdir diyebiliriz.

Çocuk işçi çalıştırma şartları nelerdir ?

Çocuk işçiler;

Hafif olarak tanımlanabilecek işlerde çalıştırılabilirler.
Eğer çocuk eğitime ya da mesleki eğitime devam ediyorsa yaptığı iş eğitimine engel olmayacak şekilde düzenlenmelidir.
Zorunlu ilköğretim eğitimini tamamlayan ve örgün olarak aktif eğitimi olmayan çocuk işçiler günde 7 saat ve haftada 37,5 saatten fazla olmayacak şekilde çalıştırılabilirler.
Çocuk işçilerin 24 saatlik dilim içerisinde kesintisiz olması kaydı ile en az 14 saat dinlendirilmeleri zorunludur.
2-4 saat arası işlerde minimum 30 dakika, 4-7,5 saat arası süren işler için ise minimum 1 saat ara dinlenmesi verilmesi zorunludur.
Çocuk işçiye verilecek haftalık tatil kesintisiz olmak kaydı ile 40 saatten az olamaz. İzin verilen bu süre için ücretten kesinti yapılamaz ve ücretin tam olarak ödenmesi zorunludur.
Genel tatil, resmi tatil ve ulusal bayram günlerinde çocuk işçiler istekli olsalar bile çalıştırılamazlar, yasaktır. Resmi tatil ya da bayram tatillerinde çalışmayan çocuk işçilere ücretlerinin tam olarak ödenmesi gerekir.
Çocuk işçilere 1 yıllık çalışma süresini tamamlamış olmaları kaydı ile 1 yılda 20 günden az yıllık izin verilemez.

Sigortanızın yatıp yatmadığını e-devlette SGK sigorta girişi sorgulama sayfasından kontrol edebilirsiniz.

Çocukların çalışabileceği işler

Çocuk işçilerin çalıştırılabilecekleri örnek işler şunlardır. Tabi çocukların yapabileceği işler ile alakalı liste genişleyebilir. Ağır ve tehlikeli olmaması kaydı ile çocuk işçiler aşağıdaki listede yer almayan diğer işlerde de çalıştırılabilirler.

Meyve, sebze, çiçek toplama işleri,
Kümes hayvancılığı ve besiciliği yardımcı işlerinde,
Esnafların yanında satış işi,
Dergi ve gazete gibi yazılı ürünlerin dağıtımı,
Fırın, pastane, büfe, manav işlerinde komi ya da satış elemanı,
Hafif paketleme işleri,
Fuar, panayır ve sergilerde yardımcı işler,
Spor tesislerinde yardımcı işler,
Çiçek düzenleme işleri ve,
Hafif olarak nitelendirilebilecek diğer işler.

Genç işçi çalıştırma şartları nelerdir ?

Genç işçilerin çalışma şartları şunlardır;

Günde maksimum 8 ve haftada en fazla 40 saat çalıştırılabilirler.
Genç işçilerin 24 saatlik çalışma diliminde en az 14 saatini dinlenerek geçirmeleri zorunludur.
2-4 saat arası işlerde minimum 30 dakika, 4 saatten 7,5 saate kadar olan çalışmalarda ise en az 1 saat ara dinlenmesi verilmesi zorunludur.
Hafta tatili kesintisiz olmak zorundadır ve 40 saatten az olamaz.
Genç işçiler resmi tatil ve bayram tatillerinde çalıştırılamazlar, yasaktır. Çalışmadıkları resmi, bayram tatillerinde ücretlerinin tam olarak ödenmesi gerekir.
Genç işçilere en az 20 gün yıllık izin verilmelidir.

Genç işçilerin çalıştırılabileceği işler nelerdir ?

Genç olarak tanımlanan 15 yaşını tamamlamış ancak 18 yaşını tamamlamamış işçilerin yapabileceği başlıca işler aşağıda belirtilmiştir. Ağır ve tehlikeli olmamak kaydı ile aşağıdaki listede yer almayan diğer işlerde de çalıştırılabilirler.

16 yaşın içindeki gençlerin çalışabilecekleri işler şunlardır;