Bilirkişi hukuk sistemimizde sıklıkla karşılaştığımız ve sık kullanılan bir terimdir. Bilirkişileri, devam eden dava süreçlerinde uzmanlık gerektiren konularda mahkeme tarafından görevlendirilen ve bilgisine başvurulan kişiler olarak tanımlayabiliriz. Mahkeme tarafından verilecek kararlarda büyük etkisi olan bilirkişiler alanında uzman kişiler tarafından seçilmektedir. Bu içerikte özellikle iş mahkemesi süreçlerinde bilirkişi incelemesi nedir ve iş mahkemesinde bilirkişi raporu sonrası süreç hakkında bilgi verilecektir. Ayrıca içeriğimizde bilirkişilik uygulaması hakkında merak ettiğiniz tüm sorularınızın da cevabını bulabilirsiniz.
Bilirkişi raporu nedir?
Bilirkişi raporu, alanında uzman kişiler tarafından hazırlanan ve dava konusu ile alakalı düzenlenen raporlardır. Dava sürecinde dosyaya bakan hakim uzmanlık alanı olmayan konularda uzman olan birisinin görüşüne başvurarak kararına yardımcı olmasını ister. İşte uzman olarak başvurulan bu kişilerin düzenlediği raporlar bilirkişi raporu olarak tanımlanır. Bu raporlar söz konusu davalar ile alakalı hakimin karar vermesine yardımcı olan raporlar olarak tanımlanabilir.
Mahkemede bilirkişi raporundan sonra ne olur?
Hakimin dosyayı bilirkişiye göndermesi dava süreci içerisinde olası durumlardan birisidir. Hakim, bilgisinin ya da uzmanlığının olmadığı, mesleki bilgi gerektiren alanlarda dosyayı bilirkişiye sunarak vereceği kararda yardımcı olması için rapor ister. Bilirkişi, hakim tarafından kendisine gönderilen dosya için kanuni süreler içerisinde raporunu hazırlayarak mahkemeye sunar. Hakim, bilirkişi tarafından sunulan raporu inceler ve dava için vereceği kararda bu raporu yardımcı olması adına kullanır. Eğer düzenlenen rapor yeterli görülmezse yeniden rapor talep edilebilir ya da bu rapor yeterli görülerek dava hakkında nihai karar verilebilir.
İş mahkemesi bilirkişi raporundan sonra ne olur?
İş mahkemesi dava süreci devam ederken Hakim, Bilirkişi raporu talep edebilir. Prime esas kazançların tespiti, iş kazası ile ilgili araştırmalar, kıdem tazminatında kazanç araştırması, hizmet tespit davalarında günlük kazanç ve çalıştığı gün sayısının tespiti gibi konularda Hakim, bilirkişiden rapor talep edebilmektedir.
Bilirkişiler tarafından düzenlene raporlar mahkeme dava dosyasına sunulduktan sonra davalı ya da davacılar bu rapordaki bilgilere itiraz edebilmektedir. Bilirkişi tarafından dava dosyasına sunulan rapor Hakim tarafından incelenir. Kesin kararını vermesine yardımcı olursa davayı sonuçlandırır. Eğer yeterli görmezse yeni rapor ya da farklı bilgi ve belgeler talep ederek mahkemeyi erteleyebilir.
Bilirkişi raporu mahkemeyi nasıl etkiler?
Mahkeme bilirkişi raporunu verilecek karara yardımcı olması adına talep eder. Hakim, talebi sonucunda düzenlenen bilirkişi raporunu dava dosyasına ekler ve vereceği karar için ilgili raporu inceler. Bilirkişi raporları dava süreçlerini doğrudan etkileyen raporlardır. Çünkü Hakim, uzmanı ya da bilgisi olmadığı alan için bu raporu talep eder. Gelen raporu yeterli görürse kararına doğrudan ya da dolaylı yardımcı olacak şekilde kullanır.
Bilirkişi raporundan sonra mahkeme sonuçlanır mı?
Bilirkişi raporları davanın sonuçlandırılabilmesi ve bu hususta Hakime yardımcı olabilmesi adına istenen raporlardır. Bilirkişi raporundan sonra mahkemenin kesin olarak sonuçlanacağını söyleyemeyiz. Taraflardan birisi rapora itiraz edebilir, hakim raporu yeterli görmez yeni bir rapor talep edebilir, dosyaya başka bilgi ve belgeler eklenebilir. Yani bilirkişi raporundan sonra da süreç devam edebilir.
İş mahkemesi bilirkişi raporuna itiraz
Bilirkişi raporlarına her iki tarafın da itiraz hakkı vardır. Bilirkişi raporu mahkemeye sunulduktan ve UYAP’a yüklendikten sonra;
- Taraflardan birisi rapora itiraz edebilir.
- Raporun tamamına ya da bir kısmına itiraz hakkınız bulunmaktadır.
- İtiraz sonucunda mahkeme yeniden bir rapor düzenlenmesine de karar verebilir ya da kanıtlayıcı belgeler sunulduysa raporun bir kısmının iptal edilmesine ya da verilecek kararda etkisinin olmayacağına kanaat getirebilir.
Bilirkişi raporu sorgulama
Bilirkişi rapor sonucu öğrenme, rapor mahkemeye sunulduktan ve UYAP’a yüklendikten sonra mümkündür. Bilirkişi raporu sorgulamasını Uyap Vatandaş sistemine E-devlet şifrenizle giriş yaparak gerçekleştirebilirsiniz.
Bilirkişiye giden dosya ne zaman sonuçlanır?
Bilirkişi raporu ne kadar sürede gelir sorusu özellikle dava süreci devam edenlerin bana sık sordukları bir sorudur. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu kapsamındaki düzenleme ile bilirkişiye gönderilen bir dosya için rapor Bilirkişi raporu teslim süresi 3 ayı geçemez. Eğer bilirkişi gerekçe göstererek sürenin uzatılmasını talep ederse ve Hakim de uygun görürse 3 aylık ek süre daha verilebilmektedir.
Bilirkişi raporu delil midir?
Hayır, delil niteliğinde değildir. Mahkeme sürecinde hakimin vereceği karara yardımcı olması adına istenen bir rapordur.
Verilecek kararda yardımcı olması için istenir ve genellikle dava dosya kararlarında etkili olur.
Belirli bir uzmanlık ya da teknik bilgi gerektiren durumlarda istenir.
Davanın sonuçlandırılabilmesinde ve Hakimin kanaatinin oluşmasında etkilidir. Ancak kanıt niteliğinde olmadığını söyleyebiliriz.