İşyerine hamilelik bildirimi konusunda son zamanlarda okurlarımdan sık sık sorular almaktayım. Ülkemizde özellikle kadın çalışan oranının artması ile birlikte hamile işçilerin çalışma süreleri, doğum öncesi ve sonrası izinler yakında zamanda yeniden düzenlenmiş ve esnetilmiştir. Bu yazımızda hamileliğin işverene ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirim süresinin ne olduğu, bildirilmezse olabilecekler ve hamile işçi hakları gibi konu hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.
Hamilelik bildirimi Nedir ?
İşyerine gebelik bildirimi diğer adı ile hamilelik bildirimi işçinin hamile olduğunun doktor raporu ile belgelenmesi ile birlikte işverene bildirilmesi işlemidir. Usulen bildirimin yazılı olması önem arz etmektedir.
Kanuna göre hamileliği işverene bildirme süresi nedir ?
4857 Sayılı İş Kanunu ve bağlı yönetmeliklerde işverene hamilelik bildirimi için bir süre belirlenmemiştir. Tabi süre belirlenmemiş olması kişinin bu durumu işverene bildirme yükümlülüğünü ortadan kaldırmamaktadır. Kanunen sağlık raporu ile kadınlar 24. haftadan itibaren resmi olarak hamile sayılmaktadırlar. Her ne kadar iş kanununda zorunlu bir süre belirtilmemiş olsa da eğer hamile iseniz;
- 24. haftadan itibaren bunu işverene bildirmenizde yarar olacaktır.
- Bu bildirimle birlikte işveren de çalışma durumu ile ilgili doğru bir plan yapabilecektir.
- Ayrıca hamile işçiler gece vardiyasında çalıştırılamayacağından hamilelik bildirimi yaparak gece vardiyasında çalışmama hakkına da sahip olabilirsiniz.
Gebelik Bildirimi yapılmazsa ne olur ?
Özetle işverene işçi hamile olduğunu bildirmek zorunda mı sorusunun cevabı hayır olacaktır. İşçi işverenin önüne direk analık iş göremezlik raporunu koyduğunda işveren neden daha önce bana hamileliği bildirmedin diye işçinin iş sözleşmesini fesih hakkına sahip değildir. Yapmanız gereken ve tabi ki tavsiyem resmi olarak hamile olduğunuzun anlaşıldığı tarihten itibaren bu durumu işverene yazılı olarak bildirmek. İşçi ve işveren açısından en doğru yaklaşım bu olacaktır.
Hamilelik Sgk’ya ne zaman bildirilmeli ?
Bildiğiniz üzere kadın sigortalılara doğum öncesi 8 ve doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık analık iş göremezlik ödemesi yapılmaktadır. Kadın sigortalının bu haktan yararlanabilmesi için;
- En geç hamileliğin 32. haftasında doğum öncesi raporunu alması gerekmektedir.
- 32. haftadan 37. haftaya kadar çalışabilir raporu alarak 5 hafta daha çalışabilir. Bu durumda doğum öncesi kullanılmayan izinler doğum sonrasına aktarılır.
- Detaylı bilgi için analık parası nasıl alınır sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.
İşyerine hamilelik bildirimi nasıl yapılır?
Bildirimin yazılı olarak bir dilekçe ile işverene yapılması gerekmektedir. Özellikle Kurumsal firmalar sözlü bildirimi kesinlikle bildirim olarak kabul etmemektedirler. Bu nedenle yazılı olarak bir dilekçe ile işverene bildirin.
Hamilelik bildirim dilekçesi
İşyeri hamilelik bildirim dilekçesi örneği şu şekilde olabilir;
- İşyerinizde …./…./….. tarihinden beri çalışmaktayım. Ekteki doktor raporundan da görüleceği üzere …/…./….. tarihi itibariyle ….. haftalık hamileyim. Konu hakkında bilgi edinmeniz ve gereğini arz ederim.
SGK hamilelik bildirimi
Maaş karşılığı çalışan ya da kendi adına bağkur primi ödeyen kadın sigortalıların doğum öncesi 32. haftada rapor almaları gerekmektedir. Eğer çalışacaksa 32. haftada 37. haftaya kadar çalışabilir raporu almaları gerekmektedir. Rapor alınması yeterlidir. Bunun dışında SGK’ya bildirim yapılmasına gerek yoktur.
Hamile işçi hakları nelerdir ?
Hamile işçilerin birçok hakkı vardır. Başlıca haklarını şu şekilde sıralayabiliriz;
- Doğum öncesi 8 ve doğum sonrası 8 olarak toplamda 16 haftalık ücretli izin hakları vardır.
- Kadın işçi dilerse doktor raporu ile 32. haftadan 37. haftaya kadar çalışabilir. Böylece doğum öncesi kullanılmayan izin doğum sonrasına aktarılır.
- Sigortalı kadının eğer doğum öncesinde son 1 yıl içerisinde en az 90 günü varsa SGK’dan analık parası ödenir. Analık parası hesaplama sayfamızdan ne kadar ödeme alabileceğiniz hakkında hesaplama yapabilirsiniz.
- SGK tarafından ayrıca bir defaya mahsus emzirme yardımı ödenir. Ayrıca yine sigortalı anneye Sosyal Hizmetler Müdürlüğü tarafından bir defaya mahsus doğum yardımı ödenir. Doğum yardımı ne kadar başlıklı sayfamızda doğum halinde anneye ve babaya ödenen tüm yardımlar ve güncel tutarlarına göz atabilirsiniz.
- Doğumdan sonra anne ücretli analık izin süresi bittikten sonra çocuk 1 yaşını tamamlayana kadar günde 1,5 saat emzirme izni hakkına sahiptir.
- Anne dilerse doğumdan sonra analık izni bittikten sonra 6 ay ücretsiz izin kullanma hakkına sahiptir.
- Yine anne eğer isterse doğumdan sonraki analık izni bittikten sonra ilk çocukta 2 ay, ikinci çocukta 4 ay, üçüncü ve sonrakilerde ise 6 ay süre ile yarı zamanlı çalışma hakkına sahiptir. Bu durumda anne yarım gün çalışır. Maaşın yarısını işveren kalan yarısını ise İşkur öder.
- Sigortalı kadın ayrıca doğumdan sonraki 24 aylık sürede adına prim ödenmeyen dönemler için doğum borçlanması yapabilir.
Resmi olarak hamile olduğu anlaşılan çalışanlar 7,5 saatten fazla çalıştırılamazlar.
