İşyerinde ihtar almak işçilerin en çok karşılaştığı durumlar arasında yer alır. İşçinin işe geç gelmesi, devamsızlık yapması, işyerinde kavga olayına karışması, hırsızlık olayına karışması gibi durumlarda işverenler bunu tutanağa döker. Derhal fesih gerektiren durumlarda bunu sözleşme feshinin kanıtı olarak kullanır ya da işçiye sadece ihtar vererek tutanağı özlük dosyasında muhafaza eder.
İşçi tutanakları ile ilgili yanlış bilinen birçok şey mevcuttur. Örneğin 3 tutanak tutulduğunda işçi işten çıkartılır gibi yanlış bir algı söz konusudur. Bu tam olarak böyle değildir. Bu yazımızda işyerinde işçi hakkında tutulan tutanakların nasıl olması gerektiği, geçerlilik süresi hakkında ve en önemlisi de kaç savunmada işten çıkarılır sorusunun cevabını bulabilirsiniz.
İşten çıkarma tutanağı nasıl tutulur?
İşyerinde tutanak tutulması gerekiyorsa aşağıdakilere dikkat edilmesi gerekmektedir.
- Tutanağın kesinlikle yazılı olması ve en az iki kişi tarafından imzalanması gerekir.
- Başlığında TUTANAKTIR yazması gerekmektedir.
- Hakkında tutanak tutulan işçi/işçilerin kimlik bilgileri, görevleri, işyerinde çalışmaya başlama süreleri ve tutanak tutulma sebebinin açık ve net olarak yazılması gerekmektedir.
- Tutanak sağ üst tarafında tarihin yer alması gerekir.
- Aşağıda bir örneği verilmiştir. Siz de örnekteki gibi hazırlayabilirsiniz.
İşçi işyeri tutanak örneği
İşçi hakkında tutulması gereken örnek tutanak aşağıda verilmiştir.
Tutanak tutulursa ne olur?
Tutanak tutulduğunda işçinin 3 tutanaktan sonra ya da hemen sözleşme feshinin verilmesi tutanağın tutulma sebebine göre değişebilir. Örneğin işyerinde hırsızlık vakasına karışmış bir işçi için ilk tutanakta derhal ve tazminatsız fesih gerçekleştirilebilir. Ama işyerinde çalışma performansı düşen bir işçi için işveren belki 5 tutanağa kadar da çıkışını vermez.
Kısaca özetlemek gerekirse her tutanak sözleşme fesih nedeni değildir. Tutanağın tutulma nedenine göre tutanağın sonuçları da hem 4857 Sayılı Kanunun ve mevzuatın diğer maddeleri gereği farklılık gösterebilmektedir.
İşyerinde haksız yere tutanak tutulduysa ne yapılmalı?
Hakkınızda haksız yere tutanak tutulduğunu düşünüyorsanız öncelikle derhal amiriniz ile görüşerek bunun geri alınmasını talep etmelisiniz. Amir tutanağı geri almama konusunda ısrarcı davranırsa kanıtlayıcı belge, resim ya da video varsa bir dilekçe yazın ve bu belgelerle birlikte işyerinize verin ve özlük dosyanızda saklanmasını talep edin. Aynı dilekçe ve belgelerin bir sureti de sizde kalsın. Zira işverenle daha sonra yaşanabilecek olası bir arabulucu ya da mahkeme işlemlerinde bunları lehinize kullanabilirsiniz.
Tutanak kaç gün içinde tutulmalıdır?
Tutanakların aynı gün tutulması gerekmektedir. Devamsızlık durumlarında bu tutanakların yine aynı gün ve şahitler huzurunda hazırlanması gerekmektedir. Aynı gün tutulmayan tutanakların sonradan tutulması durumunda geçerli sayılabilmesi için şahit imzaları ve kanıtlayıcı bazı belgelerin konulması gerekebilir.
İşyerinde tutanak geçerlilik süresi nedir?
İşyerinde tutulan tutanak geçerlilik süresi yoktur. Temelde sınırsız olarak geçerlidir. Ancak tutulan tutanaklarda 4857 Sayılı Kanunun 25’inci maddesi kapsamında derhal fesih yapılacaksa bu durumda bu tutanağın 6 iş günü içerisinde işleme alınması ve uygulanması gerekir.
Tutanakların işleme konulma süresi nedir?
Derhal fesih gerektiren durumlarda tutanaklar hemen tutulur ve sözleşme feshi gerçekleştirilir. Ancak diğer nedenlerle, basit sebeplerle tutulan tutanaklar özlük dosyasında muhafaza edilir ve ilerleyen zaman tekrarı halinde işçiye gerekli ceza verilir.
İşçi kaç tutanakta işten çıkarılır?
Ne 4857 Sayılı Kanunda ne de yönetmeliklerde bununla ilgili bir sayı bulamazsınız. Zira Kanunda ya da yönetmeliklerde böyle bir sayı mevzuatta yer almamaktadır. 4857 sayılı Kanunun 25’inci maddesi kapsamında derhal fesih gerektiren durumlardan dolayı ( örneğin hırsızlık, taciz, işverene saldırma, salgın hastalık v.s. gibi ) tutulan 1 tutanak bile işten çıkarmak için yeterli olabilmekte ya da işçinin üst üst üste devamsızlık yapması halinde ikinci ya da üçüncü tutanakta işten çıkarılabilir. Ancak genel uygulamada 3 tutanak tutulunca çıkış verilir diye bir hüküm bulunmamaktadır.
Tazminatsız işten çıkarma tutanağı nedir?
İşçilerin tazminatsız işten çıkarılabileceği durumlar 4857 Sayılı Kanunun 25’inci maddesinde sayılmıştır. Bunlardan birisi gerçekleştiğinde işveren bir tutanakla, derhal ve tazminatsız çıkış verebilir.
Tutanakla işten çıkarma işsizlik maaşı alımını engeller mi?
İşsizlik maaşı alabilmek için;
- İşveren tarafından çıkış verilmesi ve çıkış nedeninin İş Kanunu 4857/25’inci madde kapsamı harici bir kodla verilmiş olması gerekir.
- Ayrıca işten çıkış tarihinden önceki son 3 ay içerisinde en az 600 gün sigorta primi ödenmiş olması gerekir.
Tutanak savunma örneği
İçeriğimizin üst bölümünde sadece ihtarla işten çıkarılma konusunun kanunen mümkün olmadığını ayrıntıları ile anlattık. İşyerinde hakkınızda tutulan bir tutanağın haksız yere tutulduğunu düşünüyorsanız buna yazılı olarak itiraz edebilirsiniz. Savunmanızı yazarken aşağıdakilere dikkat etmelisiniz.
- Tutanak konusu ile ilgili bir özetle savunmanıza giriş yapın.
- Sonrasında tutanağa neden itiraz ettiğinizi, gerekçelerinizi ve varsa kanıtlayıcı belgelerinizi ekleyin.
- Dilekçeyi imzaladıktan sonra işyerinizin insan kaynakları birimine sunun.
Merhaba Ömer Bey;
‘Çalışana tutulan tutanakların geçerlilik süresi yoktur’ ibaresi iş kanunu yada mevzuatta nerede geçmektedir?
Bilgi için şimdiden teşekkür ederim.
Merhaba. Geçerlilik süresi diye bir ibare yok:) Kanunda.
Merhabalar 2019 senesinde iş yerinde uyuya kaldığım için tutanak almıştım ve işten çıkarılmıştim tekrar aynı yere başvurabilir miyim yani engel olur mu bu durum
Merhaba. Buna işyeri karar verir. Alıp almamak, engel olup olmaması onların politikası ile alakalı bir durum.
Merhaba Ömer bey, ihbar süresi vererek istifa etmem halinde işveren, ihbar süreni tamamlamana gerek yok, diyerek süre dolmadan çıkarabilir mi? sürem dolmadan çıkarırsa ihbar tazminatı öder mi, buna ilişkin karar var mıdır
Merhaba. Karşılıklı anlaşma ile bu olabilir. Ama normalde işveren de ihbar süresine uymalı.
Ömer bey merhaba, babam bir inşaat da bekçi olarak 4 yıldır çalışıyor ve eve sadece 15 günde bir yarım gün eve istirahat için gelebiliyor, babam işten çıkmadan 170 i arayarak şikayette bulunsa mı daha iyi olur sizce, ve ne gibi hakları var.
Şimdiden çok teşekkür ederim.
Merhaba. İş kanununa göre çalışana haftada 24 saat kesintisiz izin verilmesi zorunludur. Bu bile zorlayıcı sebeptir ve babanız bu nedenle sözleşmesini tek taraflı feshedebilir. Tabi bu çok uzun bir konu ve burada size anlatamam. Bir uzmandan süreç hakkında destek almalısınız.