Elden Verilen Maaşın İspatı Nasıl Yapılır?

Elden verilen maaşın ispatı konusu maaşı, sigorta primi ve kazançları gerçek kazanç üzerinden ödenmeyen sigortalıların uğraştığı konuların arasında yer almaktadır. Bildiğiniz üzere 5 ve üzeri çalışanı olan işyerlerinin maaşları elden ödemeleri yasaktır ve banka kanalı ile ödenmesi zorunludur.

Maaşın asgari ücret olan kısımdan bankaya yatırılması, kalan ödemelerin ise elden verilmesi sık rastlanan bir uygulamadır. Maaşın asgari ücretten gösterilmesinin temel nedeni daha düşük sigorta primi ve stopaj ödemektir. Ancak burada işveren tarafından haksız bir çıkar sağlanmaktadır.

Zira maaşların bankadan ödenmesi yerine sadece asgari ücretin ödenmesi, kalanın elden ödenmesi çalışanın tüm özlük haklarını olumsuz yönde etkilemektedir. Alınacak rapor parası, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti hesaplaması ve en önemlisi de emekli maaşı hesaplaması gibi daha sayamayacağımız birçok parametrede bu kazançlar esas alınmaktadır.  Yani böyle bir bildirimde sigortalı için zarar büyüktür. Peki maaşın bir kısmının elden verilmesi durumunda bunun ispatı için ne yapmak gerekir ?

Sigortalı çalışanın maaşı elden verilir mi?

Özellikle sigortalı çalışanlar bana maaşı elden almak yasak mı sorusunun sıklıkla soruyor. Maaşın elden ödenmesi yasak değildir. Kanuna göre 5’ten az çalışanı olan işverenler maaşları elden ödeyebilmektedir. Ancak toplam çalışan sayısı 5’ten fazla olan işyerlerinde maaşların banka kanalı ile ödenmesi zorunludur. 5’ten fazla çalışanı olan işyerlerinde de maaşın tamamının banka kanalı ile ödenmesi gerekmektedir. Maaşın asgari ücrete kadar olanını bankadan, kalanı ise elden ödeyen birçok işveren var. Bu kanunen suçtur. Bu suça ortak olan sigortalı da suçludur.

Elden alınan maaş ispatı nasıl yapılır ?

İşveren ile işçi arasında düşülen bir uzlaşmazlıkta öncelikle öne sürülen husus elden verilen maaşlar olmaktadır. Bunun ispatı biraz zordur ancak imkansız değildir. Eğer elden maaş alıyorsanız ileride yaşanabilecek bir sıkıntıyı da göz önünde bulundurarak kanıtlayıcı bir belge almanız durumunda sizin için yarar sağlayabilecektir. Bunun dışında elden alınan maaşın ispatı için;

• Gerçek maaşın ispatı için işyerinde birlikte çalışılan kişilerin ifadeleri önemlidir. Mahkeme karşısında en az 2 bordro tanığı elden maaş verildi şeklinde ifade verirse mahkeme de bu yönde karar verebilmektedir.
• İşçinin işyerinde yapmış olduğu iş önem arz etmektedir. Mahkemeye intikal eden vakalarda mahkeme aynı pozisyonda özellikle nitelik aranan işler için maaş araştırması yaparak rayiç bir bedel de belirleyebilir. Meslek odalarından ücretin sorulması da gerçekleştirilen uygulamalardan birisidir.
• İşçiye işveren tarafından kredi verilmesi ya da başka bir işlem için verilen bir maaş yazısı varsa ve bu yazıda gerçek kazanç yazıldıysa delil olarak kabul edilebilir.
• İşveren tarafından tutulan gerçek kazanç listeleri varsa bunlar da kanıtlayıcı belge olarak kabul edilebilir.

Sigortam asgari ücretten yatıyor ne yapmalıyım ?

Maaşı gerçek kazanç üzerinden bildirilmeyen ve asgari ücret esas alınarak bildirilen sigortalılar bunu bir şikayet ile Alo-170 hattını arayarak ya da Cimer üzerinden bir şikayet oluşturarak bildirebilir. Şikayet üzerine denetmen/müfettiş inceleme yapar. Sigortalının bu talebi üzerine sigortalıda varsa kanıtlayıcı belgeleri ister ve ifadesini alır. Ayrıca işyeri kayıt ve belgelerini de ister ve inceler. Eğer işçi tarafından verilen belgeler ile işveren kayıt ve belgelerinde işverenin eksik maaş ödediği tespit edilirse;

• Eksik ödenen maaşların geriye dönük olarak ödenmesi şeklinde karar verilir.
• Buna bağlı olarak işverene eksik ödenen her bir ay için maaş eksik ödeme cezası ve EK SGK bildirge cezası uygulanır.

Elden maaş ödeme şikayeti nereye, nasıl yapılır ?

Elden para veren işyeri şikayet işlemi Alo-170 hattından ya da Cimer üzerinden yapılabilir. Alo-170 hattını 7/24 arayarak buradan kolayca şikayet oluşturabilirsiniz. Cimer’den başvuru yapacaksanız işverenin unvanı ve açık adresini eksiksiz olarak yazmanız gerekiyor.

Maaşı asgari ücretten göstermenin cezası ne kadar ?

Maaşın asgari ücretin üzerinde olmasına rağmen gerçek kazançtan bildirilmediği tespiti durumunda;

• Maaşın eksik ödenmesi nedeni ile işverene her ay için ceza uygulanır.
• Ayrıca eksik kazançtan dolayı Sosyal Güvenlik Kurumu’na verilecek her bir ek bildirge için brüt asgari ücretin 1/8’i oranında ceza uygulanır. Güncel ceza tutarlarına SGK idari para cezaları sayfamızdan ulaşabilirsiniz.

Elden para teslim aldım yazısı

Elden maaş ödeme ispatı işveren ve işçi arasındaki olası bir uzlaşmada mahkemelerin ilk talep ettiği işlemler arasında yer almaktadır. Mahkeme karşısında işçiye elden ödeme yapılması ispata dayandırılmalı ve bunun mahkemeye yazılı olarak sunulması gerekmektedir. Bu nedenle elden ödenen maaşlar için maaş bordrosu, ücret hesap pusulasının kesinlikle işçiye her ay imzalatılması ve işçi özlük dosyalarında muhafaza edilmesi gerekmektedir. Buna ilave olarak Maaşımı elden teslim aldım yazısı da hazırlanması bence çok iyi olacaktır.

Maaşın elden ödenmesi durumlarının kanıtı için yazı hazırlanması da işverenin elini bu konuda sağlamlaştırmış olacaktır. Bu nedenle elden maaş ödeme formu ya da yazısı hazırlanarak bunun da işçiye imzalatılması ve dosyasında muhafaza edilmesi bence gerekli bir durumdur. Elden ödeme ispatı için matbu bir form yoktur. Kendiniz hazırlayacağınız standart bir form ya da maaşımı elden aldım yazısı örneği yeterli olacaktır.

Elden alınan maaş kıdem tazminatı

Bildiğiniz gibi kıdem tazminatı hesaplaması son prime esas kazanç üzerinden yapılmaktadır. Bu nedenle elden maaş almak durumunda bırakılan işçilere elden verilen maaş kısmı için tazminat hesaplaması yapılmamaktadır. Gerçek kazanç üzerinden tazminatın hesaplanarak işçiye ödenmesi kanuni zorunluluktur.

Elden maaş ödeme Yargıtay kararı

Elden alınan maaş nasıl ispat edilir ve dava açılır konusunda araştırma yapanlar Yargıtay kararlarını istemekte ve talep etmekteler. Elimde buna dair bir Yargıtay kararı yok. Ancak birinci derece mahkemeler gerekli belgelerle başvurulduğunda zaten işçi lehine karar vermektedir. Bu nedenle maaşın bir kısmının elden verilmesi Yargıtay’a intikal etmiş bir dava henüz görmedim.